
تصور کنید در یک عصر خنک تبریزی، دور سفرهای پر از عطر و رنگ نشستهاید. بوی کوفته تبریزی و صدای خندههای خانواده، فضا را گرمتر میکند. کوفته تبریزی، معروفترین غذای تبریز، یک بخشی از هویت فرهنگی این شهر است. اگر به تبریز سفر کنید، اولین چیزی که به شما پیشنهاد میشود، یک بشقاب کوفته تبریزی اصل است؛ کوفته تبریزی تاریخچهای دارد که به دوره صفویه و حتی پیشتر بازمیگردد، زمانی که آشپزهای ماهر تبریزی، گوشت تازه، سبزیهای معطر، و مغزهای گرانقیمت را با صبر و هنر ترکیب میکردند تا این غذای مجلسی را برای میهمانیهای اعیانی آماده کنند. نام «کوفته» از «کوبیدن» میآید، چون موادش را خوب میکوبیدند تا یکدست شود. حالا بیایید با طرز تهیه کوفته تبریزی اصیل تبریز، این جواهر آشپزی را خودمان خلق کنیم. آشپزشو، کاملترین راهنمای کوفته تبریزی اصل در تبریز است، که شما را به آشپزخانه میکشاند.
*«این کوفته انگار از یه قصه قدیمی تبریزی اومده بود!»
- نگار، تهران*
فهرست مطالب
تاریخچه کوفته تبریزی

کوفته تبریزی تبریز داستانی به قدمت تاریخ دارد. در اسناد صفویه، از غذاهایی شبیه کوفته یاد شده که در دربار با گوشت گوسفندی، سبزیهای تازه، و ادویههای خاص پخته میشدند. کوفته تبریزی تاریخچهاش به آشپزخانههای قدیمی تبریز برمیگردد، جایی که زنان با مهارت، مواد را برای میهمانیهای بزرگ آماده میکردند. این غذا ابتدا غذای اعیان بود، با موادی مثل گردو، زرشک، و زعفران، اما کمکم به سفرههای مردم عادی هم راه یافت. امروز، کوفته تبریزی مجلسی در هر خانه تبریزی و حتی سراسر ایران، نماد مهماننوازی است. کوفته تبریزی از کجا بخرم؟ از هیچجا عزیزم! بیا با این آموزش کوفته تبریزی اصیل، خودمون یه کوفته بپزیم که از هر رستورانی بهتر باشه!
*«این تاریخچه منو برد به بازارای قدیمی تبریز!»
- آرش، تبریز*
پیشنهاد ویژه …
اگر عاشق پختن غذاهای ایرانی هستید و میخواهید به صورت حرفهای آموزش ببینید، بهترین آموزشگاه آشپزی تهران، دوره آشپزی ایرانی را برای شما فراهم نمودهاست.
مواد اولیه کوفته تبریزی اصیل تبریزی

برای پختن یک کوفته تبریزی اصل بزرگ، باید بهترین مواد رو جمع کنیم. جدول زیر مواد لازم برای طرز تهیه کوفته تبریزی برای ۴ نفر (۴ کوفته بزرگ) و ۱۰ نفر (۱۰ کوفته بزرگ) رو با مقادیر دقیق نشون میده.
مواد اولیه | برای ۴ نفر (لیوان/قاشق) | برای ۴ نفر (گرم/میلیلیتر) | برای ۱۰ نفر (لیوان/قاشق) | برای ۱۰ نفر (گرم/میلیلیتر) |
---|---|---|---|---|
گوشت چرخکرده (گوسفندی یا مخلوط) | ۱.۲ لیوان | ۳۵۰ گرم | ۳ لیوان | ۹۰۰ گرم |
لپه | ۱/۳ لیوان | ۸۰ گرم | ۱ لیوان | ۲۵۰ گرم |
برنج نیمدانه | ۱/۴ لیوان | ۶۰ گرم | ۱ لیوان | ۲۰۰ گرم |
تخممرغ | ۲ عدد | ۱۰۰ گرم | ۵ عدد | ۲۵۰ گرم |
پیاز متوسط | ۱ عدد | ۱۲۰ گرم | ۳ عدد | ۳۵۰ گرم |
سبزی کوفته تبریزی (تره، جعفری، مرزه، ترخون) | ۱/۲ لیوان (خردشده) | ۱۲۰ گرم | ۱.۵ لیوان (خردشده) | ۳۰۰ گرم |
زرشک | ۳ قاشق غذاخوری | ۳۰ گرم | ۸ قاشق غذاخوری | ۸۰ گرم |
گردو خردشده | ۳ قاشق غذاخوری | ۳۰ گرم | ۸ قاشق غذاخوری | ۸۰ گرم |
آلو خشک (یا آلبالو) | ۴ عدد | ۲۰ گرم | ۱۲ عدد | ۶۰ گرم |
نمک | ۱ قاشق چایخوری | ۶ گرم | ۳ قاشق چایخوری | ۱۸ گرم |
فلفل سیاه | ۱/۲ قاشق چایخوری | ۲ گرم | ۱.۵ قاشق چایخوری | ۶ گرم |
زردچوبه | ۱ قاشق چایخوری | ۵ گرم | ۳ قاشق چایخوری | ۱۵ گرم |
رب گوجهفرنگی | ۳ قاشق غذاخوری | ۶۰ گرم | ۸ قاشق غذاخوری | ۱۶۰ گرم |
روغن مایع | ۱/۴ لیوان | ۸۰ میلیلیتر | ۱ لیوان | ۲۵۰ میلیلیتر |
آب جوش | ۴ لیوان | ۱۰۰۰ میلیلیتر | ۱۰ لیوان | ۲۵۰۰ میلیلیتر |
زعفران دمکرده (اختیاری) | ۱ قاشق غذاخوری | ۲۰ میلیلیتر | ۴ قاشق غذاخوری | ۶۰ میلیلیتر |
آرد نخودچی (اختیاری) | ۲ قاشق غذاخوری | ۲۰ گرم | ۵ قاشق غذاخوری | ۵۰ گرم |
نکات:
- گوشت باید تازه و دو بار چرخشده باشه.
- لپه رو از شب قبل خیس کنید تا نرم بشه.
- برنج نیمدانه ایرانی (مثل گرده) بهترینه.
- برای کوفته تبریزی بدون تخممرغ، ۲ قاشق آرد نخودچی اضافه کنید.
- برای کوفته تبریزی با نخود، ۵۰ گرم نخود پخته پودر کنید.
*«این جدول انگار نقشه گنج بود، همهچیز دقیق!»
- سمیه، تبریز*
سبزی کوفته تبریزی

سبزی کوفته تبریزی روح این غذاست. جدول زیر ترکیب دقیق سبزیها رو نشون میده.
سبزی | درصد ترکیب | مقدار برای ۴ نفر (گرم) | مقدار برای ۱۰ نفر (گرم) |
---|---|---|---|
تره | ۴۰٪ | ۴۸ گرم | ۱۲۰ گرم |
جعفری | ۳۰٪ | ۳۶ گرم | ۹۰ گرم |
مرزه | ۲۰٪ | ۲۴ گرم | ۶۰ گرم |
ترخون | ۱۰٪ | ۱۲ گرم | ۳۰ گرم |
نکات:
- سبزیها رو تازه و خیلی ریز خرد کنید.
- مرزه و ترخون عطر خاص کوفته تبریزی اصل رو میسازن.
- سبزی خشک اگه مجبورید، ولی تازه یه چیز دیگهست.
*«این سبزیها عطر کوفتهمو برد به یه باغ تبریزی!»
- زهرا، تهران*
بیشتر بخوانید …
طرز تهیه ۱۲ کوفته ایرانی خوشمزه و اصیل
مراحل پخت کوفته تبریزی اصیل

آموزش کوفته تبریزی مثل یه رقص سنتیه؛ هر قدم باید با دقت برداشته بشه. بیایید پخت کوفته تبریزی رو شمارهبهشماره اجرا کنیم.
- آمادهسازی لپه: لپه رو از شب قبل خیس کنید. صبح با ۲ لیوان آب بپزید تا نرم بشه، بعد آبکش کنید و بکوبید تا پوره بشه.
- پخت برنج: برنج نیمدانه رو با ۱ لیوان آب بپزید تا نرم و کمی آبدار بشه. کنار بذارید تا خنک بشه.
- رنده کردن پیاز: پیاز رو رنده کنید و آبش رو کامل بگیرید تا مایه شل نشه.
- مخلوط کردن مایه: تو یه کاسه بزرگ، گوشت چرخکرده، لپه پورهشده، برنج، تخممرغ (یا آرد نخودچی برای کوفته تبریزی بدون تخممرغ)، پیاز، سبزی کوفته تبریزی، نمک، فلفل، و زردچوبه رو ۱۲ دقیقه ورز بدید تا چسبناک بشه. برای کوفته تبریزی با نخود، ۵۰ گرم نخود پخته پودرشده اضافه کنید.
- استراحت مایه: مایه رو ۴۵ دقیقه تو یخچال بذارید تا خودشو بگیره.
- تهیه سس: تو قابلمه بزرگ، ۴ قاشق روغن بریزید، ۱ پیاز نگینی رو تفت بدید تا طلایی بشه. رب گوجه (۳ قاشق برای ۴ نفر، ۸ قاشق برای ۱۰ نفر) رو ۴ دقیقه تفت بدید. ۴ لیوان آب جوش (برای ۴ نفر) یا ۱۰ لیوان (برای ۱۰ نفر) و زعفران بریزید و بذارید بجوشه.
- پر کردن کوفته: مایه رو به ۴ یا ۱۰ قسمت تقسیم کنید. هر قسمت رو کف دست پهن کنید، وسطش ۱ قاشق زرشک، چند تکه گردو، و ۱ آلو (یا تخممرغ آبپز برای کوفته تبریزی با تخممرغ) بذارید و به شکل توپ محکم ببندید.
- پخت کوفته: کوفتهها رو آروم تو سس جوشان بذارید. حرارت رو ملایم کنید، درب رو نیمهباز بذارید و ۷۰ دقیقه بپزید تا کوفتهها سفت بشن و سس غلیظ بشه.
- چک نهایی: اگه سس خیلی رقیق بود، ۱ قاشق رب گوجه اضافه کنید و ۱۰ دقیقه دیگه بجوشونید.
- سرو: کوفته تبریزی رو تو بشقاب بکشید و سس رو روش بریزید.
برای کوفته تبریزی با مرغ، از ۳۵۰ گرم سینه مرغ چرخشده استفاده کنید و زمان پخت رو به ۵۰ دقیقه کم کنید.
*«این مراحل انقدر دقیق بود که کوفتهم مثل حرفهایها شد!»
- شیما، مشهد*
بیشتر بخوانید …
طرز تهیه خورشت سبزی تبریزی
فرق کوفته تبریزی اصیل با بقیه کوفتهها

کوفته تبریزی اصل در تبریز یه سر و گردن از بقیه کوفتهها بالاتره. اما فرقش چیه؟
- اندازه بزرگ: کوفته تبریزی بزرگ معمولاً به اندازه یه پرتقال بزرگه، برخلاف کوفتههای کوچیک مثل کوفته قلقلی.
- شکمپر بودن: کوفته تبریزی شکمپر با موادی مثل زرشک، گردو، آلو، و گاهی تخممرغ آبپز پر میشه، که تو کوفتههای دیگه کمتر دیده میشه.
- سبزی خاص: سبزی کوفته تبریزی با مرزه و ترخون، طعمی متفاوته نسبت به کوفتههای سادهتر که فقط جعفری دارن.
- لعاب غلیظ: سس کوفته تبریزی با رب گوجه و زعفران، غلیظ و خوشرنگه، برخلاف سسهای آبکی بعضی کوفتهها.
- مواد غنی: استفاده از لپه، برنج، و مغزها، کوفته تبریزی مجلسی رو از کوفتههای ساده جدا میکنه.
انواع کوفته تبریزی:
- کوفته تبریزی با نخود: به جای لپ تا ۵۰ گرم نخود پخته اضافه میشه، که طعم خاکیتری داره.
- کوفته تبریزی بدون تخممرغ: با آرد نخودچی برای کسایی که تخممرن یا گیاهخوارن.
- کوفته تبریزی با تخممرغ: یه تخممرغ آبپز وسط هر کوفته، که برشش قشنگه.
- کوفته تبریزی با مرغ: با سینه مرغ چرخشده، سبکتر و سریعتر.
- کوفته بدون گوشت: با سویا یا عدس برای گیاهخوارها، هنوز خوشمزه.
*«حالا فهمیدم چرا کوفته تبریزی اینقدر خاصه!»
- پیمان، تبریز*
داخل کوفته تبریزی با چی پر کنیم؟

کوفته تبریزی شکمپر مثل یه جعبه جواهره که میتونید با مواد مختلف پرش کنید:
- زرشک و گردو: ترکیب کلاسیک تبریزی، با طعم ترش و شیرین.
- آلو یا آلبالو خشک: ۱ آلو یا ۳ آلبالو در هر کوفته برای ترشی ملایم.
- تخممرغ آبپز: برای کوفته تبریزی با تخممرغ، یه تخممرغ کامل وسط کوفته بذارید.
- پیاز داغ و کشمش: یه طعم شیرین و کاراملی که تو تبریز گاهی استفاده میشه.
- مغزها: بادام یا پسته خردشده برای میهمانیهای اعیانی.
- مخلوط میوه خشک: زردآلو خشک یا انجیر برای تنوع.
نکته: مواد پرکننده رو کم بذارید (۱ قاشق غذاخوری برای هر کوفته) تا کوفته وا نره.
*«با زرشک و گردو انگار یه گنج تو کوفتهم بود!»
- فاطمه، تهران*
تزیین کوفته تبریزی



کوفته تبریزی تزیین انگار نقاشی روی بومه. چند ایده:
- با زرشک تفتداده و خلال پسته روی کوفتهها رو تزئین کنید.
- سس غلیظ رو با زعفران طرح بدید و دور کوفتهها بریزید.
- چند برگ مرزه یا ترخون تازه کنار بشقاب بذارید.
- برای کوفته تبریزی مجلسی، از قالبهای سس و سبزی استفاده کنید.
*«تزیینش انقدر قشنگ بود که همه اول عکس گرفتن!»
- سارا، تبریز*
ترفندهای پخت

برای تهیه کوفته تبریزی بینقص، این ۲۵ ترفند رو یاد بگیرید:
- گوشت رو دو بار چرخ کنید تا لطیف بشه.
- لپه رو خوب پوره کنید تا چسبندگی بده.
- برنج رو نیمپز کنید تا مایه وا نره.
- آب پیاز رو کامل بگیرید.
- مایه رو ۱۲ دقیقه ورز بدید.
- برای طرز تهیه کوفته تبریزی بدون تخممرغ، ۲ قاشق آرد نخودچی کافیه.
- مایه رو ۴۵ دقیقه تو یخچال استراحت بدید.
- کوفتهها رو محکم ببندید تا باز نشن.
- سس باید جوشان باشه موقع افزودن کوفته.
- حرارت ملایم برای پخت یکنواخت.
- درب قابلمه رو نیمهباز بذارید.
- برای کوفته تبریزی با نخود، نخود رو خوب پودر کنید.
- زرشک رو با کره تفت بدید.
- آلو رو ۱ ساعت خیس کنید.
- زعفران رو تو سس بریزید برای عطر.
- برای طرز تهیه کوفته تبریزی بزرگ، هر کوفته ۱۵۰-۲۰۰ گرم مایه بخواد.
- اگه کوفته وا رفت، ۱ قاشق آرد به سس اضافه کنید.
- برای کوفته تبریزی با مرغ، مرغ رو با کمی چربی چرخ کنید.
- قابلمه بزرگ بگیرید تا کوفتهها راحت جا بشن.
- سس رو غلیظ نگه دارید.
- گوشت تازه از قصابی بگیرید.
- لپه رو با آب سرد خیس کنید.
- برای طعم عمیقتر، ۱ قاشق روغن حیوانی به سس اضافه کنید.
- کوفتهها رو با دست خیس فرم بدید.
- اگه سس کم شد، آب جوش اضافه کنید.
*«این ترفندها انگار یه آشپز تبریزی کنارم بود!»
- رضا، تهران*
بیشتر بخوانید ….
طرز تهیه دلمه کلم برگ تبریزی، ساده و خوشمزه
ارزش غذایی

جدول زیر ارزش غذایی کوفته تبریزی و برنج برای ۴ نفر و هر نفر رو نشون میده.
ماده مغذی | مقدار کل (۴ نفر) | مقدار هر نفر |
---|---|---|
کوفته تبریزی | ||
کالری (kcal) | ۲۵۰۰ | ۶۲۵ |
پروتئین (گرم) | ۱۳۰ | ۳۲.۵ |
چربی (گرم) | ۱۵۰ | ۳۷.۵ |
کربوهیدرات (گرم) | ۱۰۰ | ۲۵ |
فیبر (گرم) | ۲۵ | ۶.۲۵ |
قند (گرم) | ۲۰ | ۵ |
سدیم (میلیگرم) | ۳۵۰۰ | ۸۷۵ |
برنج | ||
کالری (kcal) | ۱۴۰۰ | ۳۵۰ |
پروتئین (گرم) | ۲۵ | ۶.۲۵ |
چربی (گرم) | ۳۰ | ۷.۵ |
کربوهیدرات (گرم) | ۲۶۰ | ۶۵ |
فیبر (گرم) | ۶ | ۱.۵ |
قند (گرم) | ۰ | ۰ |
سدیم (میلیگرم) | ۱۰۰۰ | ۲۵۰ |
*«این جدول بهم کمک کرد هم کوفته بخورم هم رژیممو نگه دارم!»
- ندا، تبریز*
سرو کوفته تبریزی

کوفته تبریزی با چی سرو میشه؟
- نان سنگک یا تافتون تازه.
- ماست و خیار با نعناع و گردو.
- ترشی زیتون پرورده یا بادمجان.
- سبزی خوردن با ریحان، تربچه، و پیازچه.
پایان قصه
طرز تهیه کوفته تبریزی اصیل تبریز مثل یه آهنگ آذری پر از احساسه. این کوفته تبریزی اصل، با سبزیهای معطر، گوشت لطیف، و شکمپری از زرشک و گردو، نهفقط یه غذاست، بلکه یه خاطرهست که توی آشپزشو میسازیمش. امیدوارم این دستور، کوفته تبریزی مجلسی رو به سفرهتون بیاره و لحظههای گرمی براتون بسازه. حالا برو و این غذایی که همراه با اصالت تبریزی هست رو بپز!
*«بهترین کوفته عمرم بود، مرسی از این دستور خفن!»
- مهتاب، تهران*
سوالات متداول

من تولیدکننده محتوایی هستم که طعم کلمات را همانقدر خوب میشناسم که طعم ادویههای اصیل را در یک غذای خوشعطر. از کودکی عاشق آشپزی بودم؛ دنیایی که در آن، خلاقیت، نظم و سلیقه دست به دست هم میدهند تا چیزی خلق شود که هم چشمنواز است و هم ماندگار. این عشق قدیمی، حالا در کنار تخصصم در تولید محتوا و سئو، شکل تازهای به خود گرفته است. بیش از سه سال است که در مسیر حرفهای خود، با ترکیب تحصیلات دانشگاهی، محتواهایی طراحی میکنم که نهتنها خوشساخت و کاربرپسندند، بلکه در نتایج جستوجو نیز درخشان ظاهر میشوند. باور دارم همانطور که یک غذای خوب نیاز به تعادل طعمها دارد، یک محتوای خوب هم نیازمند ترکیبی سنجیده از ساختار، داستان و بهینهسازی است. حالا، مأموریتم فقط نوشتن نیست؛ بلکه خلق دستورالعملهاییست که برندها را در دنیای دیجیتال مزهدارتر، ماندگارتر و قابل انتخاب میکند. من عاطفه مرادی روایتگر برندهایی هستم که میخواهند با طعمی متفاوت، در ذهن مخاطب بمانند.